Tối 19 tháng 3 năm 2025, tại TP Châu Đốc (An Giang), hơn 2.000 đại biểu và người dân đã dự lễ đón bằng UNESCO ghi danh “Lễ hội Vía bà Chúa Xứ núi Sam” vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và khai mạc hội lễ năm 2025. Sự kiện do Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch phối hợp UBND tỉnh An Giang tổ chức, góp phần khẳng định giá trị văn hóa độc đáo của lễ hội này .
Tham dự buổi lễ có Phó Thủ tướng Mai Văn Chính, nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, các nguyên Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa, Đặng Thị Ngọc Thịnh, cùng lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các bộ, ngành trung ương, địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long .
Theo truyền thuyết, đầu thế kỷ XIX, khi dân làng không thể di dời tượng Bà Chúa Xứ từ đỉnh núi Sam, một phụ nữ mách cần chín cô gái đồng trinh mới vận chuyển được. Quả nhiên, tượng nhẹ bỗng, đến vị trí hiện nay thì nặng chịch, người dân tin rằng Bà đã chọn nơi đây làm chốn ngự và lập miếu thờ, lễ vía Bà được tổ chức vào ngày 25 tháng 4 âm lịch hàng năm .
Lễ hội Vía bà Chúa Xứ núi Sam diễn ra từ ngày 23 đến 27 tháng 4 âm lịch, thể hiện bản sắc văn hóa Kinh tiếp biến với cộng đồng Chăm, Hoa, Khmer tại An Giang. Qua hơn 200 năm, từ ngôi miếu tre nứa sơ khai, đến nay miếu Bà đã được trùng tu khang trang, thu hút đông đảo tín đồ và du khách .
Từ khi được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch chọn là lễ hội du lịch quốc gia năm 2001, ghi danh di sản quốc gia năm 2014, hồ sơ lễ hội được Chính phủ trình UNESCO xem xét năm 2022 và chính thức được ghi danh ngày 4 tháng 12 2024, Vía bà Chúa Xứ núi Sam là di sản phi vật thể thứ 16 của Việt Nam, thứ 2 tại Nam Bộ và đầu tiên của vùng ĐBSCL được UNESCO công nhận .
Ông Jonathan Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, chúc mừng nỗ lực bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội. Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang cam kết bảo vệ nghi lễ nguyên bản, hạn chế thương mại hóa, giữ gìn cảnh quan, tăng cường tuyên truyền, đặc biệt tới thế hệ trẻ, nhằm phát triển di sản gắn với bảo vệ môi trường .
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính đề nghị các bộ, ngành và địa phương phối hợp chặt chẽ để bảo tồn không gian linh thiêng núi Sam, nâng cao nhận thức cộng đồng, phát triển du lịch văn hóa chuyên nghiệp, thân thiện và lan tỏa hình ảnh di sản ra thế giới, nhất là trên nền tảng số .
Tại lễ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương công bố chương trình hành động quốc gia về bảo vệ và phát huy di sản, đồng thời đại diện nhân dân tỉnh An Giang cam kết tiếp tục gìn giữ và phát triển giá trị bền vững của Lễ hội Vía bà Chúa Xứ núi Sam.
Nguồn Internet.